Lees voor

Effect van voorleessoftware

Interessante literatuur

In deze publicaties kom je meer te weten over de wetgeving rond redelijke aanpassingen en het effect van voorleessoftware.

Publicaties overheid

Wetenschappelijke publicaties

In de media

  • Personen met een handicap treden toe tot de Belgische grondwet (2021):
    Het recht op inclusie van personen met een handicap wordt nu beschermd door de Belgische grondwet.
    "Art. 22ter. Iedere persoon met een handicap heeft recht op volledige inclusie in de samenleving, met inbegrip van het recht op redelijke aanpassingen. De wet, het decreet of de in artikel 134 bedoelde regel waarborgen de bescherming van dat recht."

Meer over redelijke aanpassingen?

    Wettelijk kader

    Het Verdrag van de Verenigde Naties inzake de Rechten van Personen met een Handicap bevordert, beschermt en waarborgt de fundamentele vrijheden en mensenrechten van mensen met een handicap. België heeft dit Verdrag in 2009 geratificeerd. Artikel 24 van dit Verdrag stelt dat personen met een handicap niet op grond van hun handicap mogen worden uitgesloten van het algemeen onderwijssysteem. Personen met een handicap moeten op voet van gelijkheid toegang hebben tot inclusief onderwijs en voortgezet onderwijs. Daarnaast moeten er redelijke aanpassingen worden verschaft naargelang de behoefte van de persoon in kwestie.

    Het kaderdecreet voor het Vlaamse gelijkekansen- en gelijkebehandelingsbeleid van 10 juli 2008 beschouwt het weigeren van redelijke aanpassingen voor een persoon met een handicap als een vorm van discriminatie (artikel 15). Dit decreet is ook van toepassing op het onderwijs. Het begrip handicap wordt niet gedefinieerd in het decreet. Het moet ruim worden uitgelegd, in overeenstemming met het Verdrag inzake de Rechten van Personen met een Handicap: iedere langdurige fysieke, mentale, verstandelijke of zintuiglijke handicap die een persoon in wisselwerking met diverse drempels kan beletten volledig, daadwerkelijk en op voet van gelijkheid met anderen te participeren in de maatschappij. Het decreet definieert redelijke aanpassingen als materiële of immateriële maatregelen die de beperkende invloed van een onaangepaste omgeving op de participatie van een persoon met een handicap neutraliseren en die geen onevenredige belasting betekenen, of waarvan de belasting in voldoende mate wordt gecompenseerd door bestaande maatregelen.

    Het protocol betreffende het begrip redelijke aanpassingen van 19 juli 2007 tussen de Federale Staat, de Vlaamse Gemeenschap, de Franse Gemeenschap, de Duitstalige Gemeenschap, het Waalse Gewest, het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie en de Franse Gemeenschapscommissie ten gunste van personen met een handicap geeft een definitie van het begrip redelijke aanpassingen en somt de criteria op waaraan dergelijke aanpassingen moeten voldoen.

    Het decreet van 21 maart 2014 betreffende maatregelen voor leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften (het ‘M-decreet’) voegde nieuwe regels in over het inschrijvingsrecht in het gewoon basisonderwijs en het gewoon secundair onderwijs. Die regels vind je terug in het decreet basisonderwijs van 25 februari 1997 (artikel 37undecies) en de codex secundair onderwijs van 17 december 2010 (artikel 110/11). Iedere leerling met een handicap heeft het recht om zich in te schrijven in een school voor gewoon onderwijs. Scholen zijn verplicht om voor die leerlingen redelijke aanpassingen te doen. Dat geldt ook voor leerlingen die een verslag hebben gekregen van het CLB dat toegang geeft tot het buitengewoon onderwijs. Voor hen gebeurt de inschrijving echter onder ontbindende voorwaarde.

    De codex hoger onderwijs van 11 oktober 2013 bepaalt dat studenten met functiebeperkingen recht hebben op redelijke aanpassingen. Studenten met functiebeperkingen worden gedefinieerd als studenten met langdurige fysieke, mentale of zintuiglijke beperkingen die hen in wisselwerking met diverse drempels kunnen beletten volledig, effectief en op voet van gelijkheid met andere studenten te participeren aan het hoger onderwijs. Deze definitie is in overeenstemming met de omschrijving van personen met een handicap uit het Verdrag voor de Rechten van Personen met een Handicap.

    Artikel 91 van het decreet basisonderwijs van 25 februari 1997, artikel 357 van de codex secundair onderwijs van 17 december 2010 en artikel 67 van het decreet betreffende het onderwijs VII van 8 juli 1996 bepalen dat speciale onderwijsleermiddelen ter beschikking kunnen worden gesteld aan leerlingen en studenten met een handicap die gewoon basisonderwijs, gewoon secundair onderwijs, hoger onderwijs of volwassenenonderwijs volgen.

    Voor de decreten die van toepassing zijn op de Franse Gemeenschap verwijzen we naar de Franstalige versie van deze brochure.

    Nuttige contactgegevens

    Centrum voor Leerlingenbegeleiding (CLB)
    www.onderwijs.vlaanderen.be/centra-voor-leerlingenbegeleiding

    Lokaal Overlegplatform (LOP)
    www.agodi.be/lop

    Agentschap voor Onderwijsdiensten – Cel Speciale Onderwijsleermiddelen
    Koning Albert II-laan 15
    1210 Brussel
    02 553 92 40
    www.onderwijs.vlaanderen.be/nl/speciale-onderwijsleermiddelen

    Commissie inzake Leerlingenrechten
    Koning Albert II-laan 15
    1210 Brussel
    02 553 92 12 (klachten basisonderwijs)
    02 553 88 75 (klachten secundair onderwijs)
    commissie.leerlingenrechten@vlaanderen.be
    www.ond.vlaanderen.be/leerlingenrechtencommissie

    Vlaamse Bemiddelingscommissie
    Koning Albert II-laan 15
    1210 Brussel
    02 553 87 18
    bemiddelingscommissie.onderwijs@vlaanderen.be
    www.onderwijs.vlaanderen.be/vlaamse-bemiddelingscommissie

    Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap
    Koning Albert II-laan 37
    1030 Brussel
    02 225 85 97
    www.vaph.be

    Klachtenlijn van het Kinderrechtencommissariaat
    Leuvenseweg 86
    1000 Brussel
    T 0800 20 808
    klachtenlijn@kinderrechten.be
    www.kinderrechten.be

    Enquête ADIBib

    Elk jaar doen we bij Eureka ADIBib een bevraging naar jullie ervaringen met ADIBoeken en LeesVoor. Door jouw mening te delen, help je ons te groeien. 

    Bekijk hier de resultaten van de enquête van 2022.

    Aan de slag met voorleessoftware op school. Een gids met 8 vragen en antwoorden

    "Wie voorleessoftware wil inzetten voor leerlingen met beperkingen heeft overduidelijk de wetgever aan zijn of haar kant. Er kan vanuit de wet- en regelgeving geen enkele twijfel meer bestaan over het feit dat voorleessoftware een redelijke aanpassing is die niet geweigerd mag worden."

    Lees meer »
    A Research Review: How Technology Helps to Improve the Learning Process of Learners with Dyslexia

    "In general, this study provides a synthe-sized view on the current state of assistive technology used in improving learning process of learners with dyslexia and keep readers up to date on the suitable types of technologies used for learners with dyslexia."

    Lees meer »
    Effects of assistive technology for students with reading and writing disabilities

    "The use of assistive technology seems to have transfer effects on reading ability and to besupportive, especially for students with the most severe difficulties. In addition, it increases motivation foroverall schoolwork"

    Lees meer »
    High-quality text-to-speech synthesis: an overview

    "This paper tries to give a comprehensive introduction to state-of-the-art Text-ToSpeech (TTS) synthesis by highlighting its Digital Signal Processing (DSP) and Natural Language Processing (NLP) components. As a matter of fact, since very few people associate a good knowledge of DSP with a comprehensive insight into NLP, synthesis mostly remains unclear, even for people working in either research area."

    Lees meer »
    Iedereen mee! Voorleessoftware als redelijke aanpassing

    "De regelgeving is duidelijk: je mag leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften geen redelijke aanpassingen zoals voorleessoftware weigeren."

    Lees meer »